رابطه بین سلامت روان و رفتار جنایی

✍️نویسنده: نگین جلیل نژاد

سلامت روان موضوعی است که در سال‌های اخیر مورد توجه فزاینده‌ای بوده است، زیرا تأثیر آن فراتر از رفاه فردی بوده و جنبه‌های مختلف جامعه از جمله سیستم عدالت کیفری را در بر می‌گیرد. تحقیقات پیوسته ارتباط معنی داری بین سلامت روان و رفتار مجرمانه را نشان داده است، با افرادی که مشکلات سلامت روانی را تجربه می‌کنند، احتمال بیشتری برای شرکت در فعالیت‌های مجرمانه دارند. این پدیده به هیچ گروه جمعیتی یا اجتماعی-اقتصادی خاصی محدود نمی‌شود، بلکه بر افراد از هر طبقه تأثیر می‌گذارد.

رابطه بین سلامت روان و رفتار مجرمانه چند وجهی است و عواملی مانند اختلالات مصرف مواد، تروما و زمینه اجتماعی نقش اصلی را ایفا می کنند.

یکی از دلایل اصلی این ارتباط در تعامل پیچیده بین سلامت روان و عملکرد شناختی نهفته است. افرادی که با مسائل بهداشت روانی دست و پنجه نرم می‌کنند، اغلب در تنظیم احساسات خود با مشکلاتی مواجه می شوند که منجر به تصمیم گیری تکانشی و افزایش پرخاشگری می شود. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده است که برخی از شرایط سلامت روان، مانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و اختلال سلوک، احتمال درگیر شدن در رفتار بزهکارانه را افزایش می دهد.

یکی دیگر از عوامل مهم در ارتباط بین سلامت روان و رفتار مجرمانه وجود بیماری‌های همراه است. بسیاری از افرادی که با مسائل مربوط به سلامت روان دست و پنجه نرم می‌کنند، دارای اختلالات مصرف مواد هم هستند که به طور قابل توجهی خطر درگیر شدن در فعالیت های مجرمانه را تشدید می کند. سوء مصرف مواد می تواند منجر به اختلال در قضاوت، کاهش کنترل تکانه و افزایش پرخاشگری شود که احتمال دخالت در رفتار مجرمانه را بیشتر می‌کند.صرف مواد در نوجوانان به عنوان یک عامل خطر مهم برای پیامدهای منفی مختلف، از جمله رفتار مجرمانه، اختلالات سلامت روان، و وابستگی به مواد در مراحل بعدی زندگی شناسایی شده است. مطالعات همچنین نشان داده اند که سوء مصرف مواد همراه به طور قابل توجهی بر رفتار مجرمانه در میان افراد مبتلا به اختلالات روانی عمده، مستقل از عوامل اجتماعی جمعیت شناختی تأثیر می گذارد. علاوه بر این، اختلال در ذهنیت در مجرمان جنایی مشاهده شده است که نشان دهنده نقص در درک حالات و مقاصد روانی است.

🔻نقش عوامل محیطی و اجتماعی

علاوه بر این عوامل روانی، تأثیرات اجتماعی و محیطی نقش مهمی در شکل دادن به رابطه بین سلامت روان و رفتار مجرمانه ایفا می‌کنند. فقر، فقدان تحصیلات و بیکاری می تواند به احساس ناامیدی و ناامیدی کمک کند و باعث شود برخی افراد به جرم و جنایت به عنوان وسیله ای برای مقابله با شرایط خود روی آورند. علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض خشونت و ضربه می‌تواند منجر به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شود که خطر ایجاد ویژگی های شخصیتی ضد اجتماعی و درگیر شدن در رفتار مجرمانه را افزایش می‌دهد.تجارب نامطلوب دوران کودکی، از جمله غفلت و سوء استفاده، به طور قابل توجهی خطر بزهکاری، رفتار مجرمانه و اعمال خشونت آمیز را در بزرگسالی افزایش می دهد. علاوه بر این، بدرفتاری در دوران کودکی، مانند غفلت فیزیکی، به عنوان یک پیش‌بینی‌کننده مستقل تکرار جرم شناخته شده است، حتی پس از در نظر گرفتن مسائل سلامت روان.

🔻پیامدهای نادیده گرفتن رابطه سلامت روان و رفتار مجرمانه

پیامدهای نادیده گرفتن رابطه بین سلامت روان و رفتار مجرمانه بسیار گسترده و ویرانگر است. نرخ حبس در سطح جهان همچنان در حال افزایش است، به طوری که بسیاری از افراد بدون دریافت درمان کافی برای مشکلات زمینه ای سلامت روان وارد سیستم عدالت کیفری می شوند. این رویکرد نه تنها به دلایل اصلی رفتار مجرمانه رسیدگی نمی‌کند، بلکه چرخه ای از تکرار جرم را تداوم می بخشد، زیرا نگرانی های بهداشت روانی درمان نشده اغلب حتی پس از آزادی از زندان نیز وجود دارد.

در مقابل، پرداختن به تقاطع سلامت روان و رفتار مجرمانه، یک راه امیدوارکننده برای کاهش میزان تکرار جرم و بهبود امنیت عمومی ارائه می‌دهد. با ارائه خدمات جامع سلامت روان در مراکز اصلاحی، افراد می توانند درمان و حمایت لازم را دریافت کنند، در نتیجه احتمال ارتکاب مجدد جرم پس از آزادی کاهش می یابد. علاوه بر این، برنامه‌های مبتنی بر جامعه با تمرکز بر آموزش شغلی، آموزش و فرصت‌های شغلی می‌توانند به کاهش اثرات فقر و فقدان آموزش و در نهایت کاهش جذابیت فعالیت‌های مجرمانه کمک کنند.

در نتیجه، رابطه بین سلامت روان و رفتار مجرمانه پیچیده و چندوجهی است. درک تعامل پیچیده بین عوامل روانی، اجتماعی و محیطی برای توسعه راهبردهای موثر برای کاهش میزان تکرار جرم و بهبود امنیت عمومی ضروری است. به عنوان سیاست گذاران و متخصصان مراقبت های بهداشتی، مسئولیت ما این است که ارائه خدمات جامع سلامت روان را در محیط های اصلاحی و برنامه های مبتنی بر جامعه در اولویت قرار دهیم، و اطمینان حاصل کنیم که افرادی که با مسائل بهداشت روانی دست و پنجه نرم می کنند، حمایت لازم برای پیشرفت را دریافت می‌کنند.