ظهور عصر دیجیتال و دوگانگی رسانه‌های اجتماعی در دنیای جرم و جنایت

✍️نویسنده: زهرا قهرمانی 

ظهور رسانه‌های اجتماعی، نحوه برقراری ارتباط، تعامل و به اشتراک گذاری اطلاعات را متحول کرده‌ و بستری را برای افراد فراهم می‌کند تا افکار، ایده‌ها و تجربیات خود را با مخاطبان جهانی به اشتراک بگذارند. حضور فراگیر رسانه‌های اجتماعی در این جامعه مدرن، منجر به نگرانی‌هایی در مورد تاثیر بالقوه آن بر میزان جرائم خشونت‌آمیز شده است.

مزایای بالقوه رسانه‌های اجتماعی در مبارزه با جرم:

 از طرفی، برخی محققان استدلال می‌کنند که رسانه‌های اجتماعی می‌توانند به عنوان ابزاری ارزشمند در پیشگیری و بررسی جرائم ایفای نقش کنند. برای مثال، پلتفرم‌های مانند فیس‌بوک و توییتر در کمک به سازمان‌های مجری قانون برای ردیابی مظنونان و جمع‌آوری شواهد مؤثر بوده‌اند. استفاده گسترده از گوشی‌های هوشمند و رسانه‌های اجتماعی، مقامات را قادر می‌سازد تا به سرعت اطلاعات مربوط به مجرمان تحت تعقیب را منتشر کنند و شانس دستگیری و پیگرد قانونی را افزایش دهند. همچنین وجود چنین پلتفرم‌هایی و انجمن‌های خاص، بستری امن را برای قربانیان خشونت میسازد تا داستان و تجربه‌های خود را به اشتراک بگذارند و با قربانیان مشابه همدردی کرده و از آنها حمایت کنند‌.

نقش مخرب رسانه‌های اجتماعی در افزایش خشونت:

از منظر نظری، برخی دیگر استدلال می‌کنند که رسانه‌های اجتماعی می‌توانند با فراهم کردن بستری برای ابراز احساسات و ناامیدی افراد، رفتار پرخاشگرانه را تشدید کنند‌.

برخی پلتفرم‌ها امکان فعالیت و اشتراک گذاری به صورت ناشناس را برای افراد فراهم کرده‌اند که این پدیده می‌تواند افراد را به انجام رفتارهایی در شبکه‌های آنلاین که به طور معمول در زندگی واقعی انجام نمی‌دهند، ترغیب کند و منجر به افزایش پرخاشگری، خشونت و انجام رفتارهای تهاجمی یا تهدید آمیز بدون ترس شود‌. این امر به ویژه در میان نوجوانان بسیار نگران کننده است؛ چرا که مغز درحال رشد آنها بیشتر در معرض تاثیر پذیری از رسانه‌های اجتماعی قرار دارد. همچنین قرار گرفتن در معرض محتوای گرافیکی، مانند ویدیوهای اعمال خشونت آمیز یا سخنان پرخاشگرانه و ناسزا، می تواند منجر به عادی سازی رفتار مضر و کاهش همدلی با قربانیان شود.

یکی دیگر از نگرانی‌های مرتبط با تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر جرایم خشونت آمیز، گسترش اخبار جعلی و اطلاعات نادرست است. در محیط دیجیتال پر سرعت امروز، اطلاعات نادرست می‌تواند به سرعت پخش شود و منجر به سردرگمی، وحشت و حتی خشونت شود. به عنوان مثال، شایعات در مورد فعالیت یا رقابت باندها را می‌توان با پست‌های رسانه‌های اجتماعی تقویت کرد که منجر به درگیری در دنیای واقعی و آسیب به تماشاگران بی‌گناه می‌شود.

نتایج مطالعات:

تحقیقات تجربی از این نظریه‌ها پشتیبانی می‌کند. برخی از مطالعات همبستگی مثبتی بین استفاده از رسانه‌های اجتماعی و میزان جرم و جنایت خشونت آمیز پیدا کرده‌اند که نشان می‌دهد استفاده بیش از حد از رسانه‌های اجتماعی ممکن است به افزایش پرخاشگری و خشونت کمک کند. به عنوان مثال، نتایج مطالعه‌ای در ایالات متحده، نشان داد که نوجوانانی که زمان بیشتری را در رسانه‌های اجتماعی سپری می‌کنند، بیشتر درگیر دعواهای فیزیکی و سایر اشکال خشونت می‌شوند.

 

ضرورت استفاده مسئولانه:

در پرتو این دیدگاه‌های متضاد، روشن می‌شود که رابطه بین رسانه‌های اجتماعی و جرائم خشونت آمیز پیچیده و چند وجهی است. در حالی که رسانه‌های اجتماعی بدون شک مزایایی را در زمینه تسهیل ارتباطات و همکاری بین سازمان‌های مجری قانون و مردم ارائه می‌دهند، اما در صورت استفاده غیرمسئولانه و بدخواهانه، خطرات قابل توجهی را نیز به همراه دارند.

در نتیجه، در حالی که بحث در مورد ماهیت دقیق رابطه بین رسانه‌های اجتماعی و خشونت وجود دارد، شواهد موجود نشان می‌دهد که استفاده بیش از حد از رسانه‌های اجتماعی ممکن است با افزایش پرخاشگری و رفتار خصمانه مرتبط باشد. همانطور که سیاست گذاران و والدین به دنبال کاهش اثرات منفی رسانه‌های اجتماعی بر رشد جوانان هستند، در نظر گرفتن استراتژی‌هایی برای ترویج استفاده مسئولانه از رسانه‌های اجتماعی و پرورش محیط های آنلاین سالم ضروری است. با انجام این کار، می‌توانیم در جهت ایجاد جوامع ایمن‌تر تلاش کنیم که در آن افراد احساس کنند بدون توسل به خشونت می‌توانند خود را ابراز کنند.

در نهایت، تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر جرایم خشونت‌آمیز به این بستگی دارد که چگونه به طور مؤثر به این چالش‌ها رسیدگی کنیم و از قدرت فناوری برای ترویج صلح، تفاهم و عدالت استفاده کنیم.